کتاب کمدی الهی (دوره سه جلدی)

کتاب کمدی الهی سه‌گانۀ منظومی است از دانته آلیگیری، نویسنده و شاعر ایتالیایی که بین سال‌های ۱۳۰۸ تا ۱۳۲۱ میلادی نگاشته شده است. این داستان سفر خیالی دانته، مسیحیِ متعصب، به دوزخ، برزخ و بهشت است که از زبان اول شخص بیان شده است. این اثرِ نشر امیرکبیر جزو کتاب های پرفروش همیشگی است

کتاب کمدی الهی

کمدی الهی از اولین کتاب‌های ادبیات ایتالیا و از بزرگ‌ترین آثار ادبیات جهان به شمار می‌آید.

یک مستشرق انگلیسی (نیکلسون) معتقد است که کتاب کمدی الهی تحت تاثیر “رساله الغفران” نوشته شده است که معراج‌نامه‌ای است از شاعر معروف عرب، ابوالعلا المعری و سفری خیالی است به عالم پس از مرگ و روبه‌رو شدن و ملاقات با شخصیت‌های گوناگون.
نویسنده، عنوان “کمدی” را برای این کتاب انتخاب کرده بود اما بعدها یک نویسندۀ هم عصر دانته، واژۀ “الهی” را به آن اضافه کرد و در سال ۱۳۵۵ میلادی، برای اولین بار “کمدی الهی” روی جلد این کتاب نوشته شد.
دانته برای این سفر خیالی، دو همراه برای خود خلق می‌کند.
همراه او در دوزخ و برزخ، ویرژیل شاعر رومی است که نماد عقل و منطق بشری است و بئاتریس، همراهش در بهشت که در دنیای واقعی عشق زمینی دانته بوده است و نماد عشق و فروغ الهی است.

دانته در گذر از این سه مرحله، برخورد و ملاقات‌هایی را با افراد مختلف وصف می‌کند، حتی ملاقات با افراد معروفی مثل ارسطو، هومر، بوعلی سینا و … و در مرحلۀ آخر و در بهشت به ملاقات خدا می‌رسد.

ساختار کتاب

همان طور که گفته شد، کتاب کمدی الهی، سه بخش دارد:

• دوزخ؛
• برزخ؛
• بهشت.

هر بخش شامل سی‌و‌سه سرود است که به‌علاوۀ یک مقدمه، صد سرود را تشکیل می‌دهند.

هر سرود به بندهای سه‌بیتی تقسیم می‌شود که بیت اول و سوم، هم‌قافیه‌اند و بیت میانی با بیت اول و سوم بند بعدی، قافیه جداگانه‌ دارد.
مبنای وزن هر بیت یازده هجایی است.

مجموع ابیات کمدی الهی به ۱۲۲۳۳ بیت می‌رسد. زبان این اثر، گویش ایالت توسکانا است.
این ابیات در تثبیت این اثر به عنوان گویش برتر زبان ایتالیایی و مبنای زبان ایتالیایی جدید، مؤثر بوده است.

استفاده از عدد سه در این مجموعه بسیار دیده می‌شود.

کتاب کمدی الهی سه بخش دارد و هر بخش شامل سی‌و‌سه سرود است.
این نکات اتفاقی نیستند و نشان از تقدس عدد سه در دین مسیحیت دارد که به پدر، پسر و روح‌القدس در این دین اشاره دارد.

ترجمه کتاب کمدی الهی در ایران

اولین ترجمه را در ایران آقای شجاع‌الدین شفا انجام داده‌است که در سال ۱۳۳۵ توسط انتشارات امیرکبیر منتشر شد.

این کتاب، پس از انقلاب تجدید چاپ نشد تا اینکه در دهۀ هفتاد، نشر تیر برای ترجمۀ خانم فریده مهدوی دامغانی از وزارت ارشاد مجوز گرفت.
البته ترجمۀ اول کامل‌تر است و به خواننده‌گان پیشنهاد می‌شود.
در ضمن در ترجمۀ کمدی الهی به فارسی، بخشی که به انتقاد از پیامبر اسلام پرداخته، حذف شده است.

خرید کتاب کمدی الهی دانته توصیه می‌شود:

• اولاً به افرادی که به آشنایی با ادبیات جهان علاقه دارند؛
• ثانیاً به کسانی که در پی به چالش کشیدن نگرش خود دربارۀ مسئلۀ زندگی پس از مرگ هستند.

گزیده کتاب کمدی الهی

در بخش برزخ این کتاب می‌خوانیم:

این روحی ملکوتی است که بی آنکه از وی خواهشی کرده باشیم، ما را در بالا رفتن رهنمون شده، اما خود در فروغ خاص خویش پنهان است.
وی با ما چنان رفتار می‌کند که آدمی با خویشتن، زیرا آن‌کس که دیگری را نیازمند بیند و برای یاری‌اش در انتظار تقاضایی از جانب او نشیند، به حقیقت خویش را از راه بدنهادی آمادۀ رد این تقاضا می‌کند.